Zoek uit of je lijdt aan het bedriegerssyndroom

Heb je soms het gevoel dat je prestaties niet het resultaat zijn van je harde werk en vaardigheid, maar dat je geluk hebt gehad? En ben je bang dat iemand je op een dag zal onthullen als een bedrieger of fraudeur? Dan zou je last kunnen hebben van het bedriegerssyndroom.

Wat is het bedriegerssyndroom

Als je lijdt aan het bedriegerssyndroom, dan heb je het gevoel dat je niet verdient om te zijn waar je bent. Je hebt het niet bereikt met hard werken, maar je hebt het gevoel dat alles door toevalligheden en geluk op je pad is gekomen. De term wordt meestal toegepast op het gebied van werk en intelligentie, maar is evenzeer van toepassing op relaties. Het oplichterssyndroom kan ook een vorm van sociale angst zijn. Zelfs als je goed presteert in een sociale situatie, heb je het gevoel dat het gewoon toeval is en dat een sociaal onbekwaam persoon nooit in de groep zal thuishoren. Je overtuiging dat je sociaal onhandig bent, is zo sterk dat je je altijd een bedrieger voelt en heb je het gevoel de hele tijd het risico te lopen dat een ander erachter komt dat je niet verdient waar je bent. En je dus ontmaskert als een bedrieger. Mensen die lijden aan het bedriegerssyndroom hebben de neiging om hun gevoelens te verbergen en zullen in stilte lijden, uit angst om ontmaskert te worden. Deze gevoelens zullen uiteindelijk de angst verergeren en kunnen een depressie veroorzaken.

Tekenen & symptomen van het oplichterssyndroom

Het oplichterssyndroom kent verschillende symptomen. Enkele van de tekenen zijn:

• twijfelen aan jezelf;
• onrealistische beoordelen van je vaardigheden en intelligentie;
• het toeschrijven van je prestaties aan geluk;
• kritiek op je eigen prestaties;
• bang dat je niet aan de verwachtingen zult voldoen;
• overcompenseren en teveel je best doen;
• zelfsabotage;
• gevoelens van teleurstelling wanneer je zeer veeleisende doelen niet bereikt.

Mensen die lijden aan het bedriegerssyndroom zijn vaak hoogvliegers, maar hun prestaties gaan ten koste van voortdurende angst. Ze kunnen harder werken dan nodig is of zich te nauwgezet voorbereiden, zodat niemand ontdekt dat ze ‘faken’. Ze lijken niet in staat om hun successen te internaliseren. Hoe groter hun prestaties, hoe meer ze zich bedriegers voelen.

Prestatiedruk

Het oplichterssyndroom wordt vaak in gang gezet door ouders die switchen tussen hoge lofprijzingen voor de prestaties van een kind en het te hard bekritiseren van diezelfde prestaties. Het kan ook getriggerd worden door de overgang naar een andere levensfase; een student die voor het eerst aan de universiteit begint, kan bijvoorbeeld het gevoel hebben dat hij het niet verdient om daar te zijn.

Identificeren van het bedriegerssyndroom

Veel mensen die lijden aan het oplichterssyndroom, voelen zich hier heel alleen in. Maar knoop in je oren: je bent zeker niet alleen! Psychologen geloven dat ongeveer 70% van de mensen minstens één keer in hun leven aan het bedriegerssyndroom zal lijden. Maar hoe kom je erachter of je last hebt van dit syndroom? Dat kan door jezelf de volgende vragen te stellen – en deze ook zeer eerlijk te beantwoorden:

• Ben je een perfectionist die zich zorgen maakt over de kleinste fouten?
• Geloof je dat je succes te danken is aan externe factoren of aan geluk?
• Ben je overgevoelig voor kritiek?
• Maak je jezelf zorgen over het feit dat je als fraudeur aan de kaak wordt gesteld?
• Ben je onderbelicht over je capaciteiten, zelfs als je weet dat je bekwamer bent dan anderen?

Heb je op meerdere vragen ‘ja’ beantwoord? Dan kan het dus zijn dat je aan het oplichterssyndroom lijdt.

Persoonlijkheidstypes die gevoelig zijn bedriegerssyndroom

Psychologen hebben verschillende persoonlijkheidstypes geïdentificeerd die gevoeliger zijn om het bedriegerssyndroom te ervaren, te weten:

• superhelden: deze mensen kunnen zich nooit meten met de uitdagingen die ze zichzelf stellen en drijven zichzelf tot het uiterste;
• natuurlijke genieën: deze individuen hebben buitengewone natuurlijke vermogens, maar de eerste keer dat ze falen kunnen ze daarvan depressief worden;
• perfectionisten: in plaats van zich te concentreren op hun prestaties, fixeren perfectionisten zich op kleine fouten of gebreken. Ze lijden vaak aan hoge niveaus van angst;
• experts: altijd proberen om meer te leren over hun onderwerp, experts zijn nooit tevreden met hun kennisniveau en hebben de neiging om hun eigen capaciteiten te onderschatten;
• solisten: solisten houden er niet van om deel uit te maken van een team en zullen vaak hulp weigeren, omdat ze het zien als een teken van incompetentie of zwakte.

Het overwinnen van het bedriegerssyndroom

Het is mogelijk om het oplichterssyndroom achter je te laten. Dit kost tijd, want je moet een aantal van je meest diepgewortelde overtuigingen over jezelf onder ogen zien. Met deze technieken lukt het je vast om meer te geloven in je eigen kunnen:

• praat over je gevoel en emoties met iemand die je vertrouwt. Hoe irrationeel het misschien ook klinkt, wanneer je deze angsten deelt, kunnen ze zich minder vastgrijpen in je hoofd;
• beoordeel je vaardigheden en capaciteiten en schrijf dan alles op wat je in je leven hebt bereikt. Vergelijk de lijst met je zelfevaluatie - het verschil zou je wel eens kunnen verbazen!
• oefen met de focus op anderen. Voel je je angstig in een bepaalde situatie? Kijk dan of er anderen zijn die zichzelf in dezelfde positie bevinden. Stel hen een vraag en probeer hen te helpen in de groep. Dit is een uitstekende manier om je eigen sociale vertrouwen te ontwikkelen. Ter ondersteuning hierbij is Bachbloesem mix 85 een aanrader om te helpen je angsten te verminderen;
• neem kleine stappen en stel kleinere doelen. Probeer niet meteen het uiterste in jezelf te vragen en streef niet meteen naar perfectie, maar probeer de dingen goed genoeg te doen. Probeer bijvoorbeeld in een sociale situatie een verhaal over jezelf te vertellen of deel een mening;
• vergelijk jezelf niet met anderen. Elke keer als je jezelf met iemand anders vergelijkt, ontdek je een of andere mislukking of fout die je gevoelens van bedrieger zijn, versterkt. Concentreer je in plaats daarvan op de ander en luister echt naar wat hij of zij zegt;
• beperk je gebruik van sociale media. De beelden die mensen op social media plaatsen, geven vaak een beeld van perfectie dat ver van de waarheid af ligt. Als je probeert deze doelen, die in werkelijkheid onmogelijk te bereiken zijn, te evenaren, zal dat je geloof dat je een bedrieger bent alleen maar versterken;
• vraag of je angsten rationeel zijn. Is het, gezien alles wat je in je leven hebt bereikt, zinvol om te geloven dat je een bedrieger bent?

Bachbloesem mix 44

Een belangrijk kenmerk van het bedriegerssyndroom is zelftwijfel. Maar ook negatieve gedachten en zelfsabotage komen veelvuldig voor. Deze gevoelens hebben een negatieve invloed op veel aspecten van je leven. Maar er is hulp. Bachbloesem mix 44 is speciaal samengesteld om te helpen bij prestatie-angst, faalangst en een gebrek aan zelfvertrouwen. De druppels helpen je om zekerder in je schoenen te staan, minder angst te voelen en meer vertrouwen te krijgen in je eigen kunnen. Dit kan dus goed ondersteunen om van het oplichterssyndroom af te komen.

Positief denken helpt

Erkennen dat je lijdt aan het bedriegerssyndroom is de eerste stap om er mee om te gaan. Laat je niet tegenhouden door negatieve emoties. Wanneer je voelt dat er twijfel over jezelf ontstaat, probeer dan je gedachten in een positieve richting te sturen door je alles te herinneren wat je in je leven hebt bereikt. Dit zal je zelfvertrouwen vergroten en je op het juiste pad zetten om met toekomstige uitdagingen om te gaan.

Andere artikelen

Leer wanneer je ‘nee’ moet zeggen

Nee. Het is een krachtig woord, waarvan we soms denken dat we het niet mogen zeggen. Het is moeilijk, ‘nee’ zeggen tegen vrienden, familie of collega’s. Sommige mensen zeggen het nooit en gaan onder hoge werkdruk ten onder. ‘Nee’ zeggen kun je leren. Maar wanneer zeg je het? En wanneer zeg je juist ‘ja’?

Als verlegenheid je parten speelt

Ben je iemand die meteen gaat blozen als je wordt aangesproken? Knap vervelend is dat. Of is het nog erger en vermijd je feestjes of sociale contacten uit schrik dat je jezelf onwennig zal voelen? Ben je een verlegen type? Lees dan verder!

Vakantie anders bekeken

De zaligste tijd van het jaar… vakantie. Of, dat zou toch moeten. Helaas loopt het niet altijd als verwacht. Wat kan er fout lopen? En wat doe je eraan?

Eenvoudige tips om niet bang te zijn voor de toekomst

De toekomst. Het is een abstract concept. Want niemand weet wat de toekomst gaat brengen en voor je in petto heeft. Het is daarom zonde van je tijd om te piekeren en je zorgen te maken over wat er in de toekomst allemaal zou kunnen gebeuren.

Zit je vast in het verleden?

Betrap je jezelf er vaak op dat je veel nadenkt over je verleden? Zou je willen dat je de klok kon terugdraaien naar vervlogen tijden of de dingen zoals ze waren voordat Covid de wereld ontwrichtte?

Minder kritisch zijn over andere (en jezelf)

Het is heel makkelijk om altijd iedereen, ook jezelf, te bekritiseren en beoordelen. Alleen achteraf voel je je er vaak slecht over en schuldig.

Loslaten: een gids voor nabestaanden

Het verlies van een familielid of goede vriend is waarschijnlijk een van de moeilijkste uitdagingen die het leven ons biedt. Als we een partner, ouder, broer of zus hebben verloren, is de kans groot dat we intens verdriet ervaren.

Scheiden doet lijden?

Wat doet een scheiding met kinderen en wat zijn de precieze gevolgen voor kinderen? Voor een kind verandert er na een scheiding plots veel. Wat zijn de gevolgen voor kinderen van gescheiden ouders?

Wat doe je als de passie in je relatie is verdwenen?

Waarom voel je vlinders aan het begin van een nieuwe romance, en hoe kun je de vlam in een langdurige relatie brandend houden als de eerste vonk begint te vervagen? Aan het begin van een nieuwe relatie ben je echt helemaal in de wolken met dat ‘first-date’ vlindergevoel in je buik. 

7 redenen waarom je kind slecht presteert

Als ouders maken we ons vaak zorgen bij een slecht rapport op school, soms zelfs meer dan ons kind! Gaan de punten erop achteruit, dan begin je redenen te zoeken en of je iets kan doen om te helpen.